Wat zijn losse bouten en hoe voorkom je ze?

Bouten, vaak over het hoofd gezien vanwege hun kleine formaat, spelen een cruciale rol in meerdere industrieën. Als een van de meest gebruikte onderdelen in apparatuur vandaag de dag, dient het om verschillende objecten veilig te verbinden, wat zorgt voor sterkte en stabiliteit in verschillende toepassingen. Wanneer bouten echter losraken, kunnen ze leiden tot een reeks problemen die de veiligheid en efficiëntie van het hele systeem kunnen beïnvloeden. In dit artikel zullen we ons richten op de redenen waarom ze losraken en hoe u ze effectief kunt voorkomen om de stabiele werking van uw machines te garanderen.

Wat zijn losse bouten?

Bouten zijn mechanische bevestigingsmiddelen die zijn ontworpen om twee of meer componenten aan elkaar te bevestigen door ze vast te klemmen met een voorspanning. Dit spanningsniveau (voorspanning) creëert wrijving tussen de pasvlakken, wat scheiding voorkomt en de belasting gelijkmatig verdeelt. 

Terwijl losse bouten verwijzen naar een toestand waarin een bout zijn stevigheid heeft verloren. Wanneer dit gebeurt, kan het een aanzienlijk veiligheidsrisico vormen.

Waarom is het losdraaien van bouten zo belangrijk?

Problemen met loszittende bouten kunnen niet worden genegeerd. Wanneer dit gebeurt, kan het leiden tot een aantal ernstige gevolgen, waaronder verminderde structurele integriteit, abnormale trillingen, potentiële veiligheidsrisico's, lage efficiëntie en prestaties en hoge reparatiekosten.

In de industriële sector kunnen losse bouten de prestaties van apparatuur en de normale werking ervan beïnvloeden. Het kan ook leiden tot het losraken van apparatuuronderdelen, wat kan leiden tot productie-ongelukken en dus een bedreiging kan vormen voor het leven van mensen.

In de lucht- en ruimtevaartindustrie kan het het controlesysteem van het ruimtevaartuig beïnvloeden, waardoor het moeilijk wordt om de baan nauwkeurig te detecteren. Dit kan ertoe leiden dat het ruimtevaartuig afwijkt van de beoogde baan, waardoor het risico op een botsing met andere hemellichamen of ruimteschroot toeneemt.

Bij transport kunnen losse bouten op spoorrails ontsporingen veroorzaken. Bij mijnbouwapparatuur kunnen ze leiden tot het uitvallen van machines en mogelijke verwondingen bij operators. 

De reeks negatieve gevolgen overstijgt uw voorstellingsvermogen. Daarom is het belangrijk om aandacht te besteden aan de problemen met het losraken van bouten om de normale werking van verschillende systemen en structuren te garanderen. Regelmatige inspecties en tijdige preventieve maatregelen kunnen helpen de risico's te vermijden.

Top 5 oorzaken van losse bouten

1. Onjuiste installatie

Het verwijst naar het niet toepassen van het juiste koppel bij het installeren van de bouten. Te strak aandraaien kan ervoor zorgen dat de bout te veel uitrekt of zelfs breekt, terwijl te strak aandraaien ervoor zorgt dat de verbinding niet genoeg klemkracht heeft om de verbinding bij elkaar te houden. 

2. Slijtage van het materiaal

Door langdurig gebruik van de apparatuur kunnen de boutverbinding en bevestigingsmaterialen verslechteren, slijten of corroderen, waardoor de wrijving tussen de bout en het materiaal dat ermee wordt vastgezet geleidelijk afneemt. Zonder voldoende wrijving is de bout vatbaarder voor zelflosraken.

3. Trilling

Trillingen kunnen de boutverbindingen losmaken. Wanneer ze worden blootgesteld aan dynamische belastingen en trillingen, zullen de draden van de bout en de moer tegen elkaar werken, wat leidt tot een vermindering van de wrijving die ze bij elkaar houdt. Trillingen en schokken kunnen er ook voor zorgen dat de bout uit zichzelf lichtjes gaat draaien, wat spontaan losraken wordt genoemd. 

4. Fabricagefouten

Defecten in het productieproces kunnen de prestaties van bouten beïnvloeden. Deze defecten kunnen bestaan uit verkeerd bewerkte draden, slechte materiaalkwaliteit of inconsistente afmetingen. Deze defecten kunnen het moeilijk maken om een veilige pasvorm te bereiken en de kans vergroten dat de bout na verloop van tijd losraakt.

5. Thermische uitzetting

De differentiële thermische uitzetting is een andere factor om te overwegen. Houd het materiaal van de bout hetzelfde als de verbinding. Als de coëfficiënten van deze twee inconsistent zijn, kunnen temperatuurveranderingen leiden tot relatieve beweging tussen hen, wat vervolgens kan leiden tot verlies van de verbinding.

5 Tekenen van Losse Bouten

We hebben de ernst en de triggers ervan erkend, dus hoe weet u of uw bouten goed functioneren of al tekenen van losraken vertonen? Hier zijn 5 signalen die u helpen om aan te geven:

1. Hiaten:Visuele inspectie is de meest directe manier om het probleem te bepalen. Als er duidelijke openingen zijn tussen de boutkop of moer en de verbonden onderdelen, of als er tekenen zijn van losraken in het vastgedraaide gedeelte, kunnen deze ertoe leiden dat de boutverbinding losraakt.
2. Abnormale geluiden: Als een bout los begint te raken, kan dit tijdens de werking van de apparatuur wat geluiden produceren. Deze geluiden kunnen continu of met tussenpozen zijn.
3. Verminderde voorspanning: Voorspanning verwijst naar de kracht die wordt uitgeoefend wanneer een bout wordt vastgedraaid. Als de bout losraakt, zal de voorspanning afnemen, waardoor de apparatuur minder stabiel wordt of, nog erger, niet meer werkt.
4. Verhoogde trillingen: Wanneer een bout losraakt, kunnen de trillingen van de apparatuur toenemen. Dit komt doordat losraken van de bout kan leiden tot grotere openingen tussen de verbonden onderdelen, waardoor de amplitude van de trillingen toeneemt.
5. Stress ontspanning: Bij langdurige belasting kan de spanning in het boutmateriaal geleidelijk afnemen, wat resulteert in een vermindering van de boutvoorspanning. Als dit niet onmiddellijk wordt opgelost, kan dit leiden tot losraken van de bouten.

Het is cruciaal om deze signalen te herkennen, omdat losraken van bouten kan leiden tot een catastrofale tragedie. Het is belangrijk om losraken vroegtijdig op te merken om mogelijke gevaren en schade te voorkomen.

Hoe voorkom je dat bouten losraken?

Nadat we de oorzaken en signalen van losse bouten hebben geanalyseerd, introduceren we een aantal methoden om dit probleem te voorkomen. Zorg ervoor dat bouten worden geïnstalleerd met de juiste gereedschappen en technieken. Deze methoden kunnen worden onderverdeeld in wrijvingsvergrendeling, mechanische vergrendeling en permanente vergrendelingsmethoden. 

Wrijvingsvergrendeling

• Veerringen: Deze zijn ontworpen om een veereffect te creëren dat helpt de spanning op de schroef te behouden, waardoor deze niet los kan raken. Voor bouten met een hoge sterkte en harde materialen kunnen ze echter niet effectief werken.
• Zelfborgende moeren: Dit type moer werkt door de elastische basis te vervormen wanneer deze op een bout wordt gedraaid. Hierdoor ontstaat er een tegenkracht die trillingen voorkomt.
• Dubbele moeren: Door twee moeren tegen elkaar aan te draaien, kan er extra wrijving ontstaan, waardoor losraken wordt voorkomen.

Wrijvingsborging kan gemakkelijk losraken wanneer de schroef aan een sterke impact wordt blootgesteld. In dat geval is het noodzakelijk om een markeerstift te gebruiken voor identificatie en speciale aandacht te besteden aan het controleren of er geen gerelateerde onderdelen ontbreken. 

Mechanische vergrendeling

• Cotter Pins: Deze worden meestal gebruikt met sleufmoeren. Ze worden gecombineerd om twee delen aan elkaar te bevestigen door gaten in beide delen te steken en de uiteinden te buigen om verwijdering te voorkomen.
• Sleufmoeren: Deze moeren hebben een gleuf die ervoor zorgt dat de borging goed wordt geplaatst om draaien te voorkomen.
• Borgringen: Deze ringen hebben tanden of kartelingen die in het contactoppervlak bijten om te voorkomen dat ze losraken.
• Vergrendelingsdraden: Draden worden door gaten in de boutkoppen en moeren geregen om ze aan elkaar vast te zetten.

Mechanische vergrendeling is relatief betrouwbaar en geschikt voor kritische verbindingen, maar vereist ook dat de bijbehorende componenten intact en onbeschadigd blijven. 

Permanente vergrendeling

• Lassen: Door elektrische stroom toe te passen om een las te maken, smelt een klein gedeelte van de bout en de moer, waardoor ze samensmelten en een stevige verbinding vormen.
• Klinken: Een klinknagel wordt door een voorgeboord gat in de bout en moer gestoken. Vervolgens wordt het uiteinde van de klinknagel vervormd of platgedrukt om de bout en moer aan elkaar te bevestigen. 
• Ponsen: Door het ponsen ontstaan er putjes in het oppervlak van bouten en moeren. Deze zorgen voor wrijving en weerstand, waardoor ze niet meer kunnen draaien.
• Bonding: Lijmen kunnen worden aangebracht op de oppervlakken van de bout en moer. De lijm creëert een sterke en samenhangende kracht tussen de bout en moer, waardoor ze niet van elkaar los kunnen raken.

Permanente vergrendeling zorgt voor een stevige verbinding tussen bouten en moeren. Bij demontage worden de schroefdraadbevestigingen echter beschadigd, waardoor ze niet herbruikbaar zijn.

Elke vergrendelingsmethode heeft zijn eigen voor- en nadelen. De keuze van de methode hangt af van de toepassing.

Conclusie

De impact van loszittende moeren en bouten kan aanzienlijk zijn. Door de grondoorzaken te begrijpen en een proactieve aanpak toe te passen, kunt u de risico's effectief beperken.